Hier volgt een korte uitleg over de methode psychodrama, inclusief de rollentheorie waarop psychodrama is gebaseerd.
Moreno, de vader van psychodrama, verteld over en demonstreert in onderstaand filmpje psychodrama. Lastig te verstaan, mooi om te zien.
Psychodrama heeft altijd dezelfde opbouw:
- de warming-up;
- de middenfase, ook wel spelfase genoemd;
- de sharing of afronding.
Bij psychodrama spelen de volgende partijen een rol:
- de spelleider : degene die het drama vorm geeft en verantwoordelijk is voor de sessie;
- het koor: dat is de groep, deze staat in dienst van de protagonist tijdens de middenfase;
- de protagonist: deelnemer uit de de groep, het koor. Deze deelnemer staat centraal tijdens de middenfase d.w.z. dat zijn speldrama uitgewerkt wordt. Dat speldrama staat in dienst van het koor;
- de antagonist: deze speelt een rol in het speldrama van de protagonist.
Een aantal vormen van psychodrama:
- Het klassieke psychodrama; hierbij gaat het spel, vanuit het hier en nu, in op het verleden en het intrapsychische van de protagonist;
- sociodrama; het spel blijft in het hier en nu en het groepsthema verdiept zich via het spel van meerdere protagonisten per sessie;
- voicedrama ( Voice Dialogue); verdiept zich in de verschillende delen(subpersoonlijkheden) van de protagonist;
- roltraining; het spel herhaalt zich waardoor de protagonist nieuw gedrag en vaardigheden kan oefenen/ervaren;
- interactie drama; het spel richt zich op de interactie tussen de protagonist en anderen, zoals vader, buurvrouw, cliënt of leidinggevende.
Het is goed mogelijk dat de spelleider tijdens een dramasessie overstapt van de ene vorm op de andere. Hierbij is het van groot belang dat de spelleider zich altijd realiseert met welk doel de groep bij elkaar is.
Een hulpverlener, met een psychodrama opleiding, zal sneller bezig zijn met de psychische problematiek van de protagonist, het klassieke psychodrama.
Een hulpverlener met de basistraining zal zich meer richten op de dagelijkse belevingswereld van een protagonist, sociodrama.
Een trainer zal weer veel meer gericht zijn op vaardigheden van de protagonist, roltraining.